Loves Glory / Η Δόξα της Αγάπης

Fallen corollas of the early bloomer Veronica persica.

  Andrei Tarkovsky’s Sacrifice is, to my opinion, the most outstanding film that was ever created. It is a poetic and allegoric story, almost at the fringes of science fiction, concerning the creative power of the Heart. It speaks, almost prophetically, of a certain Wish, such that would contain the strength to save the world, reversing the devastating “non-reversible” facts of reality. In the movie the hero stands facing the dilemma that is presented by his own love for life, demanding the most outrageous price, his own elimination: that he would be considered as insane and put away in an asylum, losing all that he loved and the personal benefits that would arise from the fulfillment of his wish. 

The film essentially deals with the limits of human creativity, concerning what is possible and what is not. The very contradicting and speculative (but also very true) question is posed to Wo/Man as a Creator, asking if she/he would agree to deny her/himself so that others might prosper - be free or happy or just stand a better chance than she/he did. The question is always personal. If only there was a chance that the fate of the world and all the beings depended on you alone, what would you do? If caught in a magic moment you could heal the world from its detriment, what would You choose? 

At the end of this legendary film, the hero awakens in a new day with all the small but distinct evidence that the colossal miracle he asked for has already taken shape.  And his joy is so manifest that he immediately, with reverence, accepts his side of the deal…

The Human Soul, while advancing from Isolation to Reunion, passes through the stage of instincts and survival where the need to support oneself prevails. Only competition and power struggle can develop here. The Soul purifies herself by opening up to the Other. As she learns to share, she becomes more responsible for all the life and the beings that surround her.

The first stage is that of fear from where the soul is now lifted to Love. There, it is awakened to its true power which is filtered through the principle of selflessness. “Wishing for Others like they were You” is what prevails here, and what the soul masters. It is a place where everything has its greatest Value, and anonymity is no more a threat. The soul’s initial dilemma is now perceived as a mere test and as a passage into maturity. 

Such love, that has the power to transform, is only the kind which knows how to sacrifice itself. Heart’s purest magic requires the confrontation of nothingness, loss and death. 
This lifesaving acceptance is its secret gateway: Love's Glory shines in Anonymity. 

E. 

P.S. While at the square of P. Phaliro in Athens, last summer, I happened to read the stone inscription on a monument dedicated to those who fell in battle, designed by the remarkable sculptor Nella Golanda: 

«Who said that we didn’t love life?
Who said that we didn’t regard death?

We never wanted to die.
We could only die for life».

                                   --J. Ritsos

_______________________________________________________________________

  Η ταινία "Θυσία" του Andrei Tarkovsky είναι για μένα η πιο σημαντική ταινία που γυρίστηκε ποτέ. Πρόκειται για μια ποιητική, αλληγορική ταινία στα όρια της “επιστημονικής φαντασίας” σχετικά με την δύναμη δημιουργίας της Καρδιάς. Μιλάει , σχεδόν προφητικά, για μια Ευχή, τέτοια, που θα είχε τη δύναμη να σώσει τον κόσμο αντιστρέφοντας τα “μη-αναστρέψιμα” γεγονότα της πραγματικότητας. Στην ταινία ο ήρωας στέκεται μπροστά στο δίλημμα που του θέτει η ίδια του η αγάπη για τη ζωή, ζητώντας του το εξωφρενικότερο αντίτιμο, τον αφανισμό του: να ζήσει στην απομόνωση, ως τρελός, χωρίς να έχει μερίδιο στη γιορτή και την ευημερία που θα εξασφάλιζε η εκπλήρωση της ευχής του…

Η ταινία πραγματεύεται ουσιαστικά τα όρια της ανθρώπινης δημιουργικότητας σχετικά με το τι είναι δυνατό και τι όχι. Στον Άνθρωπο-Δημιουργό τίθεται το ερώτημα – τόσο παράδοξο και υποθετικό όσο και απείρως αληθινό –, αν θα δεχόταν αυτός να στερείται προκειμένου οι άλλοι να ευημερούν – να έχουν, να φωτίζονται, να ομορφαίνουν, να ευτυχούν. Το ερώτημα αυτό είναι πάντα προσωπικό. Εάν υπήρχε έστω και μία πιθανότητα να μπορεί να εξαρτηθεί η τύχη των υπολοίπων πλασμάτων από σένα και μόνο, τι θα έκανες; Αν για μια στιγμή μαγική μπορούσες, μια για πάντα, να απαλλάξεις τον κόσμο από τον πόνο, την ασχήμια, το μίσος και την παρεξήγηση. Αν όλα εξαρτιόνταν από Εσένα ...

Στο τέλος της μυθικής αυτής ταινίας ο ήρωας ξυπνάει σε μια καινούρια μέρα όπου γύρω του υπάρχουν οι απέριττες αποδείξεις ότι υλοποιήθηκε το κολοσσιαίο θαύμα που ζήτησε. Και η χαρά της καρδιάς του είναι τόσο έκδηλη που αμέσως, με λατρεία, αποδέχεται το δικό του μέρος της συμφωνίας…

Η Ψυχή στην ανέλιξή της από την Απομόνωση στην Ενότητα, περνάει από το στάδιο της επιβίωσης και των ενστίκτων για να επεκταθεί και να δυναμώσει. Εκεί επικρατεί η ανάγκη για αυτοσυντήρηση και μπορούν να αναπτυχθούν μονάχα ανταγωνιστικές σχέσεις και σχέσεις δύναμης. Ο “εξαγνισμός” της ψυχής σ΄ αυτό το επίπεδο δεν είναι άλλος από το άνοιγμά της προς τον Άλλο. Καθώς μαθαίνει να μοιράζεται, μαθαίνει να αναλαμβάνει όλο και μεγαλύτερη ευθύνη για τη ζωή και τα πλάσματα γύρω της. 

Το πρώτο πεδίο είναι το πεδίο του φόβου, απ΄ όπου η ψυχή ανέρχεται στο επίπεδο της Αγάπης. Εκεί αρχίζει να αποκτά επίγνωση της δύναμής της η οποία φιλτράρεται από την αρχή της ανιδιοτέλειας. Εκείνο που επικρατεί εδώ είναι η «ευχή για τον Άλλον σαν να ήσουν Εσύ». Όλα εδώ έχουν Αξία, τη μέγιστη, και καθόλου δε ζημιώνεται η ψυχή με το να παραμένει στην Αφάνεια.  Το αρχικό δίλημμα της ψυχής γίνεται αντιληπτό ως μια δοκιμασία και μια τελετή ενηλικίωσης.

Η αγάπη που έχει την δύναμη να μεταμορφώνει, είναι ενός είδους μονάχα: εκείνης που ξέρει να θυσιάζεται για τη ζωή. Η μαγεία της καρδιάς προϋποθέτει την αποδοχή της ανυπαρξίας, της απώλειας, και του θανάτου.
Αυτή η σωτήρια αποδοχή είναι και το μυστικό της πέρασμα: η Δόξα της Αγάπης ανθίζει στην Αφάνεια. 

Έ.

Υ.Γ. Στην πλατεία Παλαιού Φαλήρου, πέρσι το καλοκαίρι, στάθηκα και διάβασα έκπληκτος την επιγραφή πάνω σε μια αναθηματική στήλη, αφιερωμένη σ΄ εκείνους που έπεσαν στη μάχη, μοναδικά φιλοτεχνημένη κι αυτή από την υπέροχη γλύπτρια Νέλλα Γκόλαντα:

«Ποιος είπε πως δεν αγαπούσαμε τη ζωή;
Ποιος είπε πως δε λογαριάζαμε το θάνατο;

Εμείς δε θέλαμε ποτέ να πεθάνουμε.
Εμείς μπορούσαμε να πεθάνουμε
                                  μονάχα για τη ζωή».

                                   --Γιάννης Ρίτσος